Deniz aslanı

Deniz aslanı; (Otariidae), etçiller (Carnivora) takımının Pinnipedia (yüzgeçayaklılar) ailesinden bir türdür. Büyük koloniler içerisinde okyanusların birçok kayalık kıyılarında yaşarlar. Fokgillerde olduğu kadar karada ilerleme kabiliyetlerini kaybetmemiş ve karada da rahat hareket edebilecek bir vücut yapısına sahiptirler.

Familyanın en küçük üyeleri sırf 25 kiloya ulaşan, bazı denizayısı türlerinin dişileri, ve en büyükleri 500 kiloya kadar ulaşan Eumetopias jubatus türünün erkekleridir. Phocarctos hookeri türün erkekleri 3,5 m uzunluğa ulaşırken, Arctocephalus galapagoensis türünün dişileri ancak 1 m uzunluğa ulaşırlar. Bu sayılardanda belli olduğu gibi, bu familyada cinsiyete göre ölçüler çok değişebilir. Örneğin Callorhinus (Kuzey denizayısı) cinsine ait türlerde erkekler dişilerden 4 kere daha ağır olurlar. Bu farkların familyadaki özel çiftleşme usulünden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Deniz ayısı; kafatası, kafasındaki kasları, damarları, sinirleri ile ayıların kafatasına çok benzer. Omuriliğinin boyun ve 15 göğüs eklemi bölümünde diğer yerlerinden daha sağlam yapılı olması nedeniyle, evrim sürecinde ağırlığını ön ayaklarına yüklemesi ile geliştiği varsayılmaktadır.

Foklardan farklı olarak Deniz ayısı yüzgeçleri karada ilerlemek için de kullanışlıdır. İyi gelişmiş kaslara sahip olan ön yüzgeçleri uzundur ve ucunda tırnaklar bulunur. Daha kısa olan arka yüzgeçlerini vücutların altına doğru çevirip ilerlemek için kullanabilirler (bu da fokgillerde mümkün değildir). Arka yüzgeçlerinin ortadaki üç parmağında tırnaklar bulunur, ama dışta kalan parmaklarının tırnakları evriminde küçülüp yok olmuştur.

Familyaya ait tüm türlerde dışta görünebilen kulakları vardır. Bu kulaklar çoğunlukla beş santimetre uzunlukta ve sivri olurlar. Deniz ayısı fokgillerde olduğu gibi göz çukurlarının hizasında hissetme kılları yoktur. bu aslan gillerin alt çeneden iki sivri dişi vardır.

Yaşam alanı ve Beslenme

Deniz aslanı; soğuk kutup denizlerinde, ılıman denizlerde ve subtropik denizlerde yaşarlar. En fazla türleri kutup denizlerinde bulunur. Akdeniz’de ve Türkiye’nin diğer denizlerinde Deniz ayısı yoktur.

Tüm yüzgeçli ayaklılar gibi çoğu zamanlarını kıyıya yakın sularda geçirirler. Irmakların denize aktığı bölgelerde, yani acı suda ya da hatta bu ırmakların tatlı suyunda çok nadir görülürler. Çiftleşme ve üreme karada ve özellikle kendilerine tehlike yaratabilen hayvanların bulunmadığı, çok izolasyonda kalan kayalık kıyılarda ya da kayalık adalarda gerçekleşir. Dosdoğru buzun içinde yuva kuran türler tanılmamaktadır; deniz ayısı zaten fazla soğuk suyu da fokgiller kadar sevmezler.

Deniz aslanı; suda ilerlemek için ön yüzgeçlerini kullanırlar. Arka yüzgeçleri yüzerken pasif kalır ve geriye doğru gerilmiş şekilde tutarlar. Bu şekilde 27 Km/h hızla yüzebilirler.

Deniz aslanı; karada foklardan çok daha rahat ilerleyebilirler. Engebeli bir alanda, hatta peşlerinden koşan bir insandan bile kurtulabilirler. Eğitilmiş deniz ayısı, merdivenlere bile çıkıp inebilirler.

Deniz ayısı çok sosyal hayvanlardır ve çoğunlukla bir grubun içindedirler. Aralarında anlaşmak için farklı seslerden oluşan geniş bir repertuvarları vardır. Bu özellikle büyük koloniler oluşturdukları üreme zamanlarında belli olur.

Çoğu fazla seçmeden, ne bulabilirlerse yerler. Sadece Güney Kutubu deniz ayısı (Arctocephalus gazella) neredeyse sadece kril (küçük bir kabuklu) ile beslenir. Diğer türlerde çok kril yer, ama bunun yanında sürü balıkları, ahtapotlar ve çeşitli kabuklu hayvanlar da ararlar. Irikulaklıgiller, fokgiller gibi fazla derine dalmazlar. Bir deniz ayısı daldığı, kanıtlanabilmiş en büyük derinlik 100 metredir.

Üreme Dönemi

Her erkek Deniz ayısı titiz bir şekilde bekçiliğini yaptığı kendine ait bir haremi vardır. Üreme zamanı gelince ilk önce erkekler toplanır ve birbirleri ile en iyi alanlar için dövüşürler. Bu kanlı dövüşlerde bazıları hayatını kaybeder. Sonunda zayıf erkekleri kötü alanlara kaçıran güçlüler en iyi yerlere sahip olurlar. Dişiler geldiğinde bütün bölge çoktan erkekler arasında paylaşılmış olur ve artık en kuvvetlileri bazen 80 dişiyi birden kendi hareminin içine alırlar. Bütün üreme zamanı boyunca erkek deniz ayısı bu alanını savunur, ve alanına yaklaşan diğer erkekler ile dövüşür. Bu dövüşlerde sürekli yavrular ezilerek ölür. Bir erkeğin bu alanını bir an için bile terk etmesi mümkün olmadığı için, üreme zamanı boyunca 10 hafta hiçbir şey yemezler ve önceden geliştirdikleri yağ tabakaları ile hayatta kalırlar. Bu sebepten ötürü irikulakligiller erkek hayvanlar daima dişilerden büyüktür.

Gebelik 11-12 ay sürdüğü için (Avustralya denizaslanında hatta 18 ay), dişiler üreme bölgesine geldiklerinde, bir yıl önceki çiftleşmeden gebedirler ve ilk önce bu yavruları dünyaya getirirler. Yeni doğan yavrular derhal suya girip yüzebilirler ve hatta yarım saat sonra karadada düşe kalka ilerleyebilirler.

Bir hafta sonra dişiler, yerleştikleri alanların sahipleri olan erkeklerle çiftleşmeye başlarlar. Bu zamanda kolonideki agresyonlar artık doruğuna varmıştır. Erkekler alanlarında bulunan dişilere, kendileri ile çiftleşmeden önce bu alanı terk etmelerine izin vermezler. Kendilerine ve yavrularına yiyecek aramak için denize girmek isteyen dişiler şiddet kullanımı ile önlenir ve ancak çiftleştikten sonra denize girebilirler.

Yaşam süreleri 20 yıl civarındadır.